ازن چیست؟

ازن

ازن (ozone) اکسیژن فعال نامیده می شود، ازن به جای دو اتم که معمولا آن را تنفس می‌کنیم، حاوی سه اتم اکسیژن (O3) است. ازن دومین استریل‌کننده قدرتمند در جهان است و می تواند برای نابودی باکتری، ویروس و بوها استفاده شود. جالب این است که ازن کاملا در طبیعت به وجود می آید و غالبا حاصل رعد و برقی است که در طول یک طوفان تندری رخ می دهد. در واقع بوی باران تازه، تمیز و بهاری که ما پس از یک طوفان استشمام می کنیم غالبا حاصل تشکیل طبیعی آن است. اگرچه احتمالا آشنایی ما با آن بیشتر به دلیل لایه اوزون است که در بالای جو قرار دارد و زمین را دربرمی‌گیرد. در آنجا (O3) به وسیله اشعه ماورای بنفش خورشید به وجود می‌آید. این لایه از ما در برابر اشعه ماورای بنفش محافظت می کند.

ازن چگونه عمل می‌کند؟

با اینکه (O3) بسیار قدرتمند است اما چرخه عمر بسیار کوتاهی دارد. زمانی که آلاینده‌هایی نظیر بو، باکتری یا ویروس با آن تماس پیدا می کنند، به طور کامل توسط اکسیداسیون نابود می شوند. در طول این فرایند، آن اتم اضافی اکسیژن مصرف شده و چیزی باقی نمی ماند، نه بو، نه باکتری و نه اتم اضافی و تنها اکسیژن باقی می‌ماند و پس از مصرف تبدیل به اکسیژن می شود.

ازن چگونه تولید می‌شود؟

اساسا دو روش برای تولید آن وجود دارد: ماورای بنفش و تخلیه بار الکتریکی کرونا. تخلیه بار الکتریکی کرونا ازن را به وسیله اعمال ولتاژ بالا بر یک توری فلزی که مابین دو دی‌الکتریک قرار دارد، تولید می کند. ولتاژ بالا از دی‌الکتریک به یک صفحه مسطح می رود و آن را از اکسیژن موجود در محفظه تولید می کند. اشعه ماورای بنفش، ازن را در زمانی که یک طول موج 254 نانومتری به یک اتم اکسیژن برخورد می کند، تولید می‌نماید. مولکول اکسیژن تبدیل به دو اتم شده که با یک مولکول اکسیژن ترکیب می شود و آن را شکل می دهد.

ازن چقدر دوام می‌آورد؟

به محض اینکه ازن در ژنراتور تولید و در یک اتاق پخش شد، قسمتی از آن تبدیل به اکسیژن می شود. این مرحله توسط چندین فرایند رخ می‌دهد که شامل اینها است: واکنش اکسایش با یک ماده ارگانیک نظیر بو یا دود؛ واکنش با باکتری و … که مجددا اکسیژن را با واکنش اکسایش مصرف می کند. به علاوه، خود آن دارای یک نیمه عمر است که بدین معناست که ازن اضافی تولیدشده معمولا در 30 دقیقه تبدیل به اکسیژن خواهد شد که حجم آن نصف سطح فعلی خود است. این بدان معنا است که پس از هر دوره 30 دقیقه‌ای، نصف ازن باقی می ماند. این شبیه تصاعد هندسی 16-8-4-2-1 است. در عمل، نیمه عمر ازن به علت دما، گرد و غبار و سایر آلاینده‌های موجود در هوا معمولا کمتر از 30 دقیقه است. بنابراین ازن با اینکه بسیار قدرتمند است اما زیاد باقی نمی ماند و کار خود را انجام داده و ناپدید می شود.

آیا بو بازخواهد گشت؟

خیر. اگر (O3) به درستی استفاده شود، منبع بو را نابود (اکسید) می کند. اگرچه، بوی کپک بازخواهد گشت اگر شما قادر به از بین بردن رطوبتی که منبع کپک است نباشید.

ازن چگونه دود سیگار را مدیریت می‌کند؟

ازن سوزش ناشی از گازهای فنول را با اکسید کردن آنها از بین می برد. گازهای فنول، بخش نامرئی دود سیگار هستند که باعث ناراحتی چشم شده و بوی بدی تولید می کنند. (O3) به جای اینکه صرفا ذرات قابل مشاهده را فیلتر کند، هر محیطی را  به طور کامل از اثرات دود، پاک می‌نماید.

آیا ازن لکه و آثار نیکوتین را از بین می‌برد؟

خیر، لکه را از بین نمی برد. ازن ضدعفونی کرده و به رفع آلودگی کمک می کند اما ماده واقعی را از بین نمی‌برد.

آیا ازن بر روی رایانه، پارچه و رنگ اثر می‌گذارد؟

خیر، بر روی اینها اثری نمی گذارد. غلظت آن حتی در درمان به وسیله شوک برای مدت زمان طولانی (بیش از 30 روز) نیز خیلی زیاد نیست.

سطح مناسب ازن چقدر است؟

سطح مناسب زمانی است که تمام (O3) تولیدی مصرف شود. این امر فقط در مصرف مستمر ازن در محیط های شلوغ اعمال می شود، نه برای درمان با شوک. اگرچه، دستیابی به این امر دشوار است زیرا این عمل تبدیل به یک عمل تعادلی می شود. ابتدا خروجی ماشین بر روی زیاد تنظیم می شود تا هرچه سریع‌تر مشکل بو برطرف شود. زمانی که این کار انجام شد، ازن کمتری برای کاهش بو و … مورد نیاز است، از این رو بخشی از آن در هوا باقی می ماند. اگر خروجی ماشین کم نشود، ازن بیشتری باقی خواهد ماند. اگر بوی قوی آن احساس شود آنگاه مقدار آن بیش از مقدار مورد نیاز است. کافی است که رئوستات (کنترل سطح خروجی) را کم کنید.

نکته: نیازی نیست که (O3) توسط انسان شناسایی شود تا موثر بودن آن تضمین گردد. حتی اگر انسان نتواند بوی آن را تشخیص دهد بازهم (O3) کار خود را انجام می دهد.

آیا ازن مضر است و در صورت وجود، اثرات بلندمدت آن چیست؟

(O3) تقریبا برای یک قرن است که شناخته شده است بنابراین دانش زیادی درباره آن وجود دارد. چندین آژانس تنظیم مقررات شامل اداره سلامت و ایمنی حرفه‌ای (OHSA) بیان کرده است که سطح ایمن مجاز (O3) باقیمانده، 0.10 ppm است. توجه کنید که سطح مجاز برای استفاده مستمر در طول 8 ساعت و برای 5 روز در هفته است. اثرات موقت چنین غلظت پایینی شامل سردرد، گلودرد، سوزش چشم و بینی است. تاکنون هیچ اثر بلندمدتی ثبت نشده است. در صورت تمایل می توانید برگه داده‌های ایمنی مواد را از Ozone Solutions بخواهید.

چه کسی می‌تواند سطح ازن را تعیین کند؟

چند روش وجود دارد که متداول‌ترین آنها، لوله درگر است. (O3) باقیمانده در سطح 0.01 تا 0.03 ppm برای افراد حساس، قابل حس است. همانطور که پیشتر ذکر شد، این مقدار باقیمانده، ازنی است که توسط بوها مصرف نشده و هنوز در هوا باقی مانده است. Ozone Solutions همچنین دارای حسگرهای همراه و دیواری ازن برای اندازه گیری سطح آن در داخل یک اتاق یا خانه است. این حسگرها، بدون نیاز به نصب و سبک هستند و می‌توانند به سادگی سطح (O3) ساطع شده از تمام خط ژنراتورهای ازن را شناسایی کنند. لطفا برای اطلاعات بیشتر با Ozone Solutions تماس بگیرید.

مقررات اجرایی در رابطه با ازن، چه چیزهایی است؟

OHSA در آمریکا، دو سطح را برای قرار گرفتن در معرض آن تعیین کرده است؛ میانگین وزنی زمانی (TWA) 0.10 ppm برای 8 ساعت در روز و 0.30 ppm برای 15 دقیقه. دستورالعمل ها در کانادا در هر ایالت متفاوت است. بهترین غلظت برای استفاده مداوم در بازه 0.01 تا 0.03 ppm قرار دارد که در تمام دستورالعمل‌ها جا می‌گیرد.

ژنراتور ازن هر چند وقت یک‌بار نیازمند تعمیر و نگهداری است؟

ژنراتور ازن تحت فعالیت بسیار زیاد یا در مناطق به شدت آلوده باید هر 2 یا 3 هفته یک بار برای گرد و غبار یا روغن جمع شده بر روی سطوح خود ژنراتور یا صفحات آن بررسی شود. ژنراتور با مصرف کم باید هر 2 تا 6 ماه یک بار تنظیف شود که این میزان براساس شدت آلودگی تعیین می گردد. نکته: اگر گرد و غبار یا روغن دیده شود یا خروجی نسبت به اولین مرتبه، به شدت دچار کاهش شده باشد، زمان آن است که رویه تنظیف را پیاده کرد.

چگونه باید سطح ازن را برای مصرف طولانی مدت تنظیم کنم و ژنراتور را باید کجا قرار دهم؟

برای تنظیم O3:

1- تنظیمات را به گونه ای قرار دهید که پس از یک ساعت عملیات، به سختی بتوانید آن را تشخیص داده و حس کنید.

2- اگر همچنان (O3) در 15 دقیقه قابل تشخیص بود، مقدار آن را کم کنید. اگر بوی غیر قابل قبول همچنان پابرجا بود، آن را افزایش دهید. با تنظیم درست، نه (O3) قابل حس خواهد بود و نه بو.

گردش: گردش هوا یک عامل مهم در میزان موثر بودن ازن است. می توان یک فن نوسان دار را در کنار ژنراتور نصب کرد تا گردش مناسب حاصل شود.

نصب: ژنراتور را می تواند هر جایی از اتاق نصب کرد. فقط باید از ژنراتورهای پوششی مخصوص تصفیه هوا که شرایط گردش هوا هم محیا باشد استفاده نمود .

گاردینا (تامین محصولات و تجهیزات ازون و اوزون تراپی)